در قسمت اول نبرد با چاقی سالمندان توضیح دادیم چاقی در سالمندان علت‌های مختلفی دارد. بنابراین در اولین گام باید علت چاقی را جستجو کنید. ممکن است سالمندان بر اثر بیماری‌های مختلف، اعتیاد به غذای ناسالم یا اختلال‌های روانی دچار چاقی شوند. میان تمام مواردی که ذکر کردیم گفتیم نداشتن برنامه رژیم لاغری استاندارد و پرخوری اولین عامل چاقی در افراد است.
اگر اضافه وزن این افراد بر اثر برنامه غذایی ناسالم باشد و میزان افزایش وزن بدن آن‌ها یک پنجم وزن طبیعی باشد به آسانی می‌توانند لاغر کنند. تنها کافی است تغییراتی در عادات غذایی خود ایجاد کنند و فعالیت بدنی خود را افزایش دهند. در مواردی که علت چاقی از جای دیگری ناشی شود نیاز به چکاپ بدن و بررسی فرد توسط دکتر روانشناس است. البته اگر به بیماری خاصی مانند سرطان یا قند خون هم دچار شده باشید، با رعایت رژیم غذایی مناسب می‌توانید تحت کنترل خود در آورید. بنابراین همه چیز از یک تغذیه سالم آغاز می‌شود.
ما در بخش دوم مقاله نحوه مبارزه با چاقی سالمندان به بررسی عوامل دیگر چاقی در سالمندان و راههای مقابله با آن پرداختیم.
برخی از بیماری‌های رایج که سبب چاقی می‌شوند
با افزایش سن احتمال اینکه به بیماری‌های مختلف دچار شوید بیشتر است. در ادامه بیماری‌هایی که ممکن است باعث چاقی شما شده باشد را مورد بررسی قرار داده‌ایم:
تیروئید بر روی سوخت‌وساز بدن تاثیرگذار است
تیروئید اغلب به عنوان یک بیماری پنهان شناخته می‌شود. علائم اولیه بارزی ندارد که به سرعت بفهمید دچار تیروئید شده‌اید. زمانی که هورمون تیروئید کاهش یابد بر روی متابولیسم بدن شما تاثیر می‌گذارد و باعث چاقی می‌شود. افرادی که دچار کم‌کاری تیروئید هستند اغلب به سختی می‌توانند وزن خود را کاهش دهند. بهتر است با یک متخصص تغذیه این افراد در ارتباط باشند تا متابولیسم بدنشان تنظیم شد.
- اگر دچار تیروئید شده باشید ممکن است این علامت‌ها را داشته باشید: خستگی مداوم، عدم تمرکز، فراموشکاری، خشکی ناخن و مو، کاهش ضربان قلب، افزایش وزن، بی‌حس شدن دست‌ها، حساس شدن نسبت به سرما، صدای خشن و گرفته، رنگ پریده و یبوست.
دیابت نوع ۲ بیماری چاق‌ها
اگر هنوز نسبت به اضافه وزن داشتن خود حساس نشده‌اید و برای شما اهمیت پیدا نکرده است بهتر است بدانید بیماری دیابت نوع ۲ بر اثر اضافه وزن و نداشتن تحرک کافی رخ می‌دهد. در دیابت نوع ۲ انسولین به میزان کافی یا ترشح نمی‌شود یا سلول‌های بدن شما نمی‌توانند از انسولین ترشح شده استفاده کنند.
- اگر دیابت دارید تحت کنترل بودن برنامه غذایی شما از اهمیت خاصی برخوردار است. برای آنکه سریع‌تر بیماری شما تحت کنترل قرار بگیرد زیر نظر یک متخصص برنامه رژیم لاغری خود را همراه با مصرف داروها و انسولین پیش ببرید. در نظر داشته باشید وزن شما در این بیماری نقش اساسی را بازی می‌کند.
- اگر در طول روز مدام به دستشویی می‌روید و تکرر ادرار پیدا کرده‌اید، مدام احساس گرسنگی و ضعف می‌کنید، و همیشه تشنه هستید با پزشک خود مشورت کنید، ممکن است به دیابت دچار شده باشید.
رشد بیش از حد باکتری در معده
روده همه انسان‌ها حاوی باکتری‌های مفید و مضر است. باکتری‌های خوب در بدن ما باعث کاهش التهاب و ثبات وزن ما می‌شوند. اما زمانی که مقدار باکتری‌های روده زیاد شود یا زمانی که تعادل بین باکتری‌های مفید و مضر به هم بریزد همه چیز در روده شما به هم می‌ریزد و بر روی وزن شما تاثیر می‌گذارد.
هورمون کورتیزول (هورمون استرس) در بدن شما ترشح می‌شود
هر چقدر سن افراد بالاتر می‌رود علیرغم اینکه باید نگرانی‌ها کاهش یابد، معمولا افراد بیشتر دچار استرس و ناراحتی‌های متفاوت می‌شوند. زمانی که هر فردی مضطرب یا نگران می‌شود به سرعت هورمون کورتیزول برای مقابله با استرس شروع به ترشح می‌کند. ترشح این هورمون است که شما را به سمت غذاهای چرب و ناسالم هدایت می‌کند، باعث افزایش اشتهای شما می‌شود و سوخت‌وساز بدن شما را کند می‌کند و در نتیجه شما افزایش وزن پیدا می‌کنید.
راهکارهایی برای مبارزه با چاقی:
- تمام بیماری‌هایی که در بالا اشاره کردیم قابل کنترل است به شرطی که شما بخواهید. اولین اصل تغییر سبک زندگی و برنامه غذایی خود در زندگی است. آگاهانه غذا بخورید و کالری مصرفی را محاسبه کنید.
- سالخوردگی به معنای گوشه نشینی نیست. زمانی که فعالیت‌های روزانه خود را کاهش می‌دهید باید کالری مصرفی خود را هم کاهش دهید، اگر این کار را نمی‌کنید میزان سوخت‌وساز بدن شما کمتر از قبل شده است پس دچار اضافه وزن می‌شوید.
- تمرینات ورزشی در سلامت شما بسیار موثر است . در ادامه برخی از ورزش‌ها را که کمک کننده هستند می‌آوریم.
ورزشهای که به تناسب اندام شما کمک می‌کنند
در برنامه ورزشی خود حتما تمرینات قدرتی، کششی و هوازی را داشته باشید.
- تمرینات هوازی مثل پیاده‌روی باعث افزایش سوخت و ساز بدن شما می‌شود
- تمرینات قدرتی تنها برای زیبایی نیستند، زمانی که ۳۰ ساله می‌شوید بافت عضلانی شروع به کاهش می‌کند. این روند زمانی که افراد سن ۵۵ سالگی را رد می‌کنند تندتر می‌شود. بنابراین انجام این تمرینات در سالمندان از اهمیت بالاتری هم برخوردار است.
- ورزشهای کششی بر روی انعطاف‌پذیری بدن سالمندان تاثیر می‌گذارد.
سخن آخر
سالمندان اگر مراقب برنامه غذایی و میزان فعالیت بدنی خود نباشند سریع چاق می‌شوند. بنابراین، هر روز خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که بتوانید حداقل نیم ساعت پیاده‌روی انجام دهید، بدوید ، دوچرخه‌سواری کنید و یا فعالیت‌هایی که به آن علاقمند هستید را انجام دهید. در برنامه غذایی خود حتما از میوه و سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌ها، لبنیات و چربی‌هایی که برای بدن لازم هستند استفاده کنید. همچنین برای اینکه پرخوری نکنید وعده‌های غذایی خود را در طول رو تقسیم کنید، سعی کنید بیشتر از سه وعده و کم حجم غذا بخورید. در نهایت، تا می‌توانید ورزش، ورزش و ورزش بکنید. ورزش را جزئی از زندگی خود قرار دهید.
