%۲۱ از کل دانش آموزان کشور دچار اضافه وزن و چاقی هستند. دلایل این امر بسیار واضح و مبرهن است. بسیاری از دانش آموزان در آپارتمان زندگی میکنند و نسبت به بقیه‌‌ی بچهها فعالیت کمتری دارند و هم‌چنین در عصر فعلی تغذیه بچه ها در مدرسه و هم‌چنین خانه به هیچ وجه مناسب نیست.
برخی دیگر نیز به دلیل ژنتیک و ارث از یکی از والدین دچار چاقی می‌شوند و یا از مادرانی که مبتلا به دیابت هستند متولد شده‌اند و در نتیجه دچار اضافه وزن می‌شوند.
اما وجود غذاهای پرکالری و فست فودها در خانه یا مدرسه و یا محل ورزش و تفریح دانش آموزان اساسی‌ترین نقش را در چاقی کودکانا ایفا می‌کند.
تغذیه بچه ها در مدرسه : راهکارهای جلوگیری از چاقی دانش‌آموزان
دانش آموزان معمولا بیشتر وقت خود را در مدرسه می‌گذرانند و اغلب از میان وعده‌های غیرخانگی مانند کیک و بیسکویت و آبمیوههای صنعتی، شکلا‌ت، آب‌نبات و … استفاده میکنند. به همین دلیل روز به روز به تعداد دانش آموزان چاق افزوده می‌شود.
۱) استفاده از خوراکی‌های مفید در زنگ تفریح
مصرف میوه و سبزی خطر ابتلا به سرطان وفشارخون و دیگربیماری‌ها را کاهش می‌دهد و منابع خوبی از انواع ویتامین‌ها به ویژه ویتامین آ و ویتامین سی و هم‌چنین فیبر هستند.
۲) استفاده از مغزها
میتوان در میان وعده‌های بچهها بادام‌زمینی، پسته، گردو و فندق قرار داد، البته چون این مواد کالری زیادی دارند، یک مشت کوچک می‌تواند برای آن‌ها کافی باشد.
۳) توجیه دانش آموز
صحبت کردن با دانش آموزو توضیح این که تغذیه درمدرسه چه نقشی درسلامتی وی می‌تواند داشته باشد. این‌که دانش اموزکاملا آگاهی داشته باشدکه چه موادی می‌تواند برایش مفید باشدو به او انرژی دهد.
۴) استفاده از مایعات
استفاده ازآب یاشیرهای کم‌چرب و آبمیوههای طبیعی می‌تواند هم تشنگی را در دانش آموز رفع کند و هم چون طبیعی هستند از پوسیدگی دندان و اضافه وزن جلوگیری کند.
باید سعی شود غلات کامل در اختیار دانش آموز قرار داده شود، زیرا نسبت به غلات تصفیه شده فیبر، ویتامین و مواد معدنی بیشتری دارد. نان سنگک و ماکارونی سبوس‌داراز محصولات تهیه شده ازغلات کامل هستند.
چگونه می‌توانیم به دانش آموز چاق کمک کنیم
اما حال که با آمار عجیب و غریب ۲۱٪ چاقی دانش‌آموزان مواجه هستیم، رفتارمان با این دانش‌آموزان باید چگونه باشد؟ چه کمکی از دست ما برمی‌آید؟
۱) ورزش و فعالیت
زمانی که دانش آموز بیشتر وقت خود را جلوی تلویزیون یا کامپیوتر می گذراند، او را تشویق کنیم تا از جای خود بلند شود و بازی کند. دانش اموز باید در طول روز ۶۰ دقیقه ورزش کند می‌تواند به دلخواه شنا کند، بسکتبال بازی کند، دوچرخه‌سواری کند یا به هر ورزش دیگری که به آن علاقه دارد بپردازد.
۲) مسئولیت پذیری خانواده
باید بدانیم که کودکان والدین خود را الگو قرار می دهند اگردوست داریم فرزندمان ورزش کند یا سبزیجات مصرف کند باید ابتدا از خودمان شروع کنیم.
۳) صبحانه در مدرسه
قبل از هر کار باید سعی شود یک برنامه‌ی غذایی متنوع و سالم را با کمک خود بچهها تهیه کرد. برای این منظور بهتر است، والدین شب‌ها قبل از خواب زمانی را برای تهیه و آماده کردن صبحانه برای دانش آموزان اختصاص دهند. وقتی از قبل برنامه‌ریزی می‌شود و نسبت به علاقه‌ی دانش آموز مواد خوراکی تهیه می‌شود، خوردن صبحانه برای آن‌ها جذاب‌تر می‌شود.
۴) قرار دادن مایعات در وعده‌ی صبحانه
در وعده‌ی صبحانه حتما از شیر یا آبمیوههای طبیعی استفاده شود.دانش آموزانی که معده‌ی آن‌ها نسبت به شیر حساس می‌باشدمی‌توانندا ز پنیریا ماست چکیده استفاده کنند.
۵) قرار دادن پنیر، گردو و خرما در وعده‌ی صبحانه
ارزش غذایی این مواد بسیاربالاست به همین خاطر درهفته چند روز را می توان به این گروه از مواد غذایی اختصاص داد
یکی دوروزهفته را هم میتوان از خامه، کره و مربا استفاده کرد.تخم مرغ آب پزهم غنی از کلسیم می‌با‌شدوهم احساس سیری به دانش آموز می دهد.
۶) زنگ ورزش و تغذیه
روزهایی که دانش آموزان ورزش دارند می‌توانند صبحانه‌ی بیشتری میل کنند حتی میتوان از کیک و کلوچه‌های خانگی که داخل آن‌ها گردو وخرما گنجانده شده استفاده کرد.
۷) اهمیت میان وعده در مدرسه برای کنترل چاقی
والدین باید بدانند که میان وعده‌ها سهم خیلی مهمی در تامین انرژی برای دانش آموزان را دارد. متاسفانه دانش آموزان در میان وعده‌ها اکثرا خوراکی‌ها و غذاهایی را می‌خورند که دارای انرژی بالا و مواد مغذی پایین هستند و بیشتر از مواد قندی و چربی اشباع نشده که حس سیری کاذب را به دانش آموز می‌دهد، تشکیل شده است.
وقتی در طول روز دانش آموز در زمان‌های نامناسب از موادی که در بوفهی مدرسه یا بیرون از مدرسه است، استفاده می‌کند، اول این‌که اشتهایش برای خوردن وعده‌های اصلی غذا از بین می‌رود. دوم باعث کمبود‌های تغذیه‌ای می‌شود و سوم باعث جمع شدن توده‌ی چربی در بدن و مشکل اضافه وزن می گردد.
نقش والدین در حذف غذاهای ناسالم از تغذیه بچه ها در مدرسه
وقتی والدین یک میان وعده‌ی مناسب را جایگزین فستفودها و مواد قندی و مواد خوراکی چون چیپس، پفک، پیراشکی، نوشابه‌های گازدار و انواع ساندویج‌ها و آب میوه‌های صنعتی میکنند، آموزش ویادگیری وبه دنبال آن پیشرفت تحصیلی کودک را بالا می‌برند.
میوه‌های خشک، انجیرخشک، کشمش و….علاوه بر این‌که دارای مواد قندی طبیعی هستند، حاوی بعضی از ویتامین‌ها نیز هستند.
استفاده از کیک‌های خانگی، کوکوهای خانگی، بیسکویت‌های ساده، ساندویج‌هایی که دارای کالباس و سوسیس نباشد.
هویج، خیار، سیب، گوجه فرنگی و موادی که دارای فیبر هستند، می تواند در سلامت دانش آموز مفید باشد.
در حقیقت این امر لازم است که به دانش آموز کمک شود تا الگوی رفتار تغذیه‌ای مطلوبی برای خود برگزیند. به همین خاطر باید توصیه‌های کاربردی لازم و مناسبی برای دانش آموز بیان شود تا نقش و اهمیت تغذیه را کاملا درک کند.
وقتی دانش آموز کاملا آگاهی داشته باشد که چه موادی برایش مضر و چه موادی مفید هستند، می تواند با اقتدار کامل در بین دوستان وهمسالان خود ظاهر شود و اعلام کند که استفاده از مواد مضر نه تنها به سلامتی وی خدشه وارد می‌کند، بلکه خانواده و مدرسه هم درگیر مشکلاتی می‌شود.
تهیه‌ی غذای سالم طبق علایق دانش آموز
وقتی دانش آموز دوست دارد در میان وعده مدرسه فست‌فود بخورد، بهترین راه این است که والدین برایش فست‌فود سالم تهیه کنند. به جای سفارش دادن از بیرون میتوان یک ساندویج خانگی همراه با سالاد بدون سس صنعتی یا گوجه، کاهو و یا ترشی برایش تهیه کرد.
تا جایی که امکان دارد، غذاهای سرخ کردنی مثل سیب‌زمینی سرخ شده و سوسیس و کالباس و پیتزا را از وعده‌ی غذایی کودک حذف کرده به جای آن از زیتون، قارچ، فلفل دلمه‌ای و سبزیجات استفاده کرد.
به‌جای نوشابه‌های گازدار هم میتوان از آب یا دوغ استفاده کرد.
چه موقع میتوان اصلاح تغذیه بچه ها در مدرسه را شروع کرد؟
قبل از این‌که دانش آموز تحت تاثیر دوستان و همسالان خود شروع به استفاده از فستفودها ومواد غذایی ناسالم در بوفهی مدرسه کند، بهتر است والدین دانش آموز را با مواد ویتامین دار، پروتئین دار و فیبردار آشنا کند تا قبل از این‌که دانش آموز تغذیه‌‌ی غلط را پیش رو گیرد، کاملا با پیامد‌های آن آشنا شود.
بنابراین دانش‌آموز سعی می‌کند الگوی صحیح رفتاری را دنبال کند و وقتی به شدت احساس گرسنگی کرد، کاملا آگاهانه به سمت غذاهای سالم می‌رود و اصلاح الگوی رفتار تغذیه‌ای دانش آموز که یکی از دغدغه‌های اساسی والدین و نگرانی‌های‌شان است، از بین می‌رود.
رشد جسمی و فکری دانش آموز بهتر می‌شود سلامت جسمی و روانی دانش آموز بهبود می‌یابد، موادمعدنی و مغذی لازم برای سلامت دانش آموز تهیه می‌شود.
