وقتی بافت چربی بیش از حد در بدن انباشته شده باشد می‌گوییم فرد دچار چاقی است، ولی اگر این چربی اضافی در قسمت شکم باشد، می‌تواند علل مختلفی به همراه داشته باشد. در عصر ما که داشتن اندامی زیبا برای همه جزو آرزوهای مهم است، داشتن انواع چاقی شکم و اضافه وزن یک کابوس می‌باشد.
چاقی چیست؟
چاقی عبارتست از انباشت چربی زیاد در بدن که برای سلامتی بسیار خطرناک می‌باشد. داشتن چربی زیاد در بدن علاوه بر اینکه باعث می‌شود خودمان از ظاهر و اندام‌مان خوشمان نیاید، بروز بعضی از مشکلات و بیماری‌های جسمی مانند دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، آرتروز و سکته را نیز منجر می‌شود.
راه تشخیص چاقی
تشخیص بیشتر چاقی‌ها از ظاهر افراد بسیار راحت است، ولی روش علمی معتبری نیز وجود دارد که با استفاده از آن از مقدار چاقی خود می‌توانیم آگاه شویم.
ابزار اندازه گیری شاخص توده‌ی بدنی BMI شایعترین روش برای تخمین چاقی است. در این روش با تقسیم کردن وزن شخص بر حسب کیلوگرم بر توان دوم قد وی بر حسب متر، شاخص BMI به دست می‌آید. اگر شاخص توده بدنی شخصی بالاتر از ۳۰ باشد بسیار خطرناک است.
دلایل چاقی شکم و انواع آن
چاقی شکم یکی از چاقی‌هایی است که هم بسیار ناراحت کننده است و هم نشانه‌ای از بیماری است و در بسیاری از مواقع با ورزش و رژیم غذایی از بین نمی‌رود. بنابراین با شناخت انواع چاقی شکم می‌توانیم علل آن را پیدا کرده و از ریشه به درمان آن بپردازیم.
۱) چاقی در قسمت پایین سینه و اطراف شکم
اگر چربی درقسمت پایین سینه و اطراف شکمتان جمع شده و اصلاً بافت شل و افتاده‌ای ندارد، علت این چاقی شکم، استرس می‌باشد.
با اینکه اکثر مردم تصور می‌کنند استرس باعث لاغری می‌شود ولی در هنگام استرس بدن هورمونی به نام کورتیزول یا همان هورمون استرس ترشح می‌کند، که در نتیجه‌ی ترشح این هورمون قند در جریان خون آزاد می‌شود تا بدن انرژی لازم را برای کنترل استرس داشته باشد و این انرژی بصورت چربی در قسمت پایین شکم ذخیره می‌شود.
اکثر کسانی که استرس دارند دنبال تنقلات، قهوه و غذاهای فست فودی می‌روند و این باعث انباشت بیشتر چربی در بدن آن‌ها می‌شود.
بعضی از این افراد دچار سندرم روده‌ی تحریک پذیر هستند. بهترین راه برای رفع این نوع چاقی شکم دوری از استرس، داشتن ورزش روزانه، تنظیم خواب شبانه، انجام ریلکسیشن قبل از خواب، حذف غذاهای فست فود و تنظیم رژیم غذایی است.
۲) بزرگ شدن شکم به صورت توپ
در این نوع چاقی شکم، شکم بسیار بزرگ شده و شبیه توپ می‌شود، زیرا الکل مانع هضم کامل مواد غذایی می‌شود و نیز به دلیل اینکه الکل کالری زیادی دارد باعث می‌شود این کالری به چربی شکم تبدیل شود.
مصرف زیاد الکل خطر التهابات، بیماری‌های کبدی وسایر بیماری‌ها را افزایش می‌دهد. بهترین راه برای رفع این نوع شکم حذف نوشیدنی‌های الکی از برنامه‌ی روزانه و استفاده زیاد از سبزیجات و میوه‌ها به جای الکل است.
۳) چاقی قسمت پایین شکم
در لیست انواع چاقی شکم، بارداری و زایمان یکی از خوشایندترین آن‌هاست. در دوران بارداری به دلیل وجود جنین، اندازه‌ی شکم بزرگ می‌شود ولی بعد از زایمان نیز شکم به حالت قبل از بارداری نمی‌رسد. این نوع چاقی شکم معمولاً در قسمت پایین شکم است، زیرا رحم بعد از زایمان سنگین‌تر از قبل از بارداری شده و پایین می‌افتد.
دلیل دیگر این نوع چاقی این است که در دوران بارداری وقتی جنین رشد می‌کند به دلیل کشیدگی پوست شکم، ماهیچه‌های دیواره‌ی شکم از یکدیگر فاصله می‌گیرند بنابراین شکم بزرگ می‌شود.
برای رفع این چاقی مادران عزیز حتماً بدانند که شیردهی مثل ورزش عمل می‌کند و باعث انقباض ماهیچه‌های شکم شده و در نتیجه باعث کوچکتر شدن شکمشان می‌شود.
در رژیم غذاییتان حتماً از سبزیجات، غلات و منابع فیبر استفاده کنید و همچنین زیر نظر پزشک خود حرکات اصلاحی برای منقبض شدن عضلات زیر شکم خود انجام دهید.
۴) جلو آمدن شکم بعد از غذا
افرادی که وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوند شکمی تخت دارند ولی بعد از صبحانه شکمشان بزرگ می‌شوند جزو این دسته از انواع چاقی شکم هستند که علتش داشتن نفخ و هضم نشدن غذا است.
این افراد اغلب دچار یبوست، مشکلات روده‌ای و حساسیت‌های غذایی هستند. بهترین راه رفع این نوع چاقی شکم تغییر رژیم غذایی است.
سعی کنید از حبوبات، لبنیات و شیرینی‌جات کمتر استفاده کرده و به جای آن سبزیجات، گوشت مرغ، ماهی و مواد غذایی حاوی پروبیوتیک را به رژیم غذاییتان اضافه کنید. وضعیت هضم غذا در ساعات ابتدایی روز بسیار خوب است، هیچ وقت صبحانه را حذف نکنید و به جای آن شب‌ها غذای کمتری مصرف کنید.
۵) چربی در کمر و عمق شکم
تحقیقات نشان داده‌اند میان مصرف قند زیاد و چاقی شکم ارتباطی مستقیم وجود دارد. شکر و نوشیدنی‌های شیرین به علت داشتن فروکتوز، باعث اضافه وزن می‌شوند. مایعات شیرین کالری زیادی دارند ولی سیر کننده نیستند به همین علت افراد بعد از خوردن این مایعات دنبال غذا می‌روند و کالری اضافی به بدن می‌رسانند که باعث چاقی زیاد شکم می‌شود.
بهترین روش این است که از نوشیدنی‌های صنعتی که با شکر شیرین شده‌اند کمتر استفاده کنیم.
۶) چاقی در اطراف ران و باسن
علائم یائسگی عبارتند از چاقی شکم، گرگرفتگی بدن، عرق شبانه، تغییرات حالات روحی و خشکی واژن. در دوران یائسگی به علت کاهش سطح هورمون استروژن، چربی بدن در ناحیه‌ی شکم جمع می‌شود.
در دوران یائسگی سوخت وساز بدن کم می‌شود و به دلیل تغییرات هورمونی، سلول‌های چربی تحریک می‌شوند تا کورتیزول ترشح کنند که باعث انباشت چربی در اطراف شکم می‌شود. بهترین راه برای این زنان پیاده‌روی است تا از شر این شکم کم کم خلاص شوند.
۷) چاقی کل شکم به دلیل ژنتیک
چاقی شکم تا حد زیادی تحت تاثیر ژنتیک قرار دارد و ژن‌ها نقش مهمی در چاقی دارند. وقتی پدر و مادر شخصی چاق باشند به احتمال زیاد فرزند آن‌ها نیز چاق خواهد شد، زیرا ژن‌ها در تنظیم کورتیزول و گیرنده‌های لپتین نقش دارند.
گیرنده‌های لپتین کالری دریافتی و وزن را تنظیم می‌کنند. والدینی که چاق هستند برای اینکه فرزندشان نیز شکم برجسته‌ای نداشته باشد، بهتر است از همان دوران کودکی رژیم غذایی کم کالری برای او تنظیم کنند و او را به غذاهای پر کالری و فست فودها عادت ندهند.
